Akım transformatörlerinin gücü nasıl belirlenir?
Akım transformatörlerinin gücü nasıl belirlenir?
Enerji hatlarından ve elektrik devrelerinden geçen akımı, ölçü aletlerinin, sayaçların, rölelerin ve benzer teknikle çalışan diğer aygıtların zarar görmeden ölçebileceği seviyeye indiren ve bu cihazları yüksek akımlara karşı izole eden devre elemanlarına akım transformatörleri denmektedir.
Akım transformatörü seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlardan biri de, akım transformatörünün sekonder gücünün, alıcı gücünü ve talep edilen güçleri karşılayabilmesidir. Güç hesabı pratik olarak aşağıdaki formül üzerinden hesaplanabilmektedir.
Sekonder gücü = Alıcı gücü (ölçü aleti vb.) + Bağlantı kablo kayıpları + Temas Kayıpları
Akım transformatörlerine bağlanan bazı cihazların güçleri:
Cihazlar | Gücü (VA) |
Ampermetre (yumuşak demirli) | 0,7…1,5 |
Wattmetreler | 0,2…5 |
Cosⱷ metreler | 2…6 |
Sayaçlar (aktif ve reaktif) | 0,4…1 |
Reaktif güç kontrol röleleri | 0,5…1 |
Aşırı akım röleleri | 0,2…6 |
Ters akım rölesi | 1…2 |
Sekonder termik röleler | 7,2…9 |
Bakır kablolardan ileri gelen ilave yükler:
Sekonder akımı 5 A olan kablodaki güç kaybı (VA)
Kablo (Cu) | 2,5 mm2 | 4 mm2 | 6 mm2 | 10 mm2 |
1m | 0,36 | 0,22 | 0,15 | 0,09 |
2m | 0,71 | 0,45 | 0,3 | 0,18 |
3m | 1,07 | 0,67 | 0,45 | 0,27 |
4m | 1,43 | 0,89 | 0,6 | 0,36 |
5m | 1,78 | 1,12 | 0,74 | 0,44 |
6m | 2,14 | 1,34 | 0,89 | 0,54 |
7m | 2,5 | 1,56 | 1,04 | 0,63 |
8m | 2,86 | 1,79 | 1,19 | 0,71 |
9m | 3,21 | 2,01 | 1,34 | 0,8 |
10m | 3,57 | 2,24 | 1,49 | 0,89 |
Kablonun güç kaybı hesabı:
P= ( Isn 2 x 2L ) / ( S X 56 ) VA
L: Sekonder tarafındaki kablo uzunluğu (m)
Isn : Sekonder anma akımı (A)
S: Bakır kablonun kesiti (mm2)
P: Güç kaybı (VA)
Temas Kayıpları:
Temas kayıpları, akım transformatörü sekonder terminalleri ve alıcı/lar arasında yapılacak bağlantı sayısına göre yaklaşık 0,5 VA olarak kabul edilebilir. Akım transformatörü sekonder terminalleri ve alıcı terminallerinde meydana gelebilecek bakır kayıplarını temsil eden kayıplardır.
Örnek olarak; bir aktif, bir reaktif sayacın ve 4 m/2,5 mm2 kablo için akım trafosuna gelen yük 1VA+1VA+1,43VA+0,5VA = 3,93 VA olarak hesaplanmaktadır. Burada 5VA sekonder gücüne sahip akım trafosu yeterli olabilmektedir.
Akım transformatörü seçiminde güç hesaplamaları göz önünde bulundurulmalıdır. Burada önemli olan husus talep edilen gücün, akım transformatörün sekonder tam gücünden fazla olmamalı ya da çeyrek yükünden az olmamalıdır. Aksi halde akım transformatörü alıcı tarafından talep edilen gücü karşılayamaz, yanlış ölçümler ve hatalı koruma sinyalleri ile ihtiyaca tam olarak cevap verememektedir.
Federal Akım Transformatörleri 30A – 4000 A anma akım aralığında baralı ve pencereli (barasız) seçenekleri ile kullanıcılara sunulmuştur. Kullanıcı ihtiyacına göre farklı amperlerde 2,5 VA – 40 VA anma güç aralığında 0.2, 0.2s, 0.5, 0.5s hata sınıflarını sağlamaktadır. Kullanıcı talebine göre 1,3 ve 5 hata sınıflarında özel üretim yapılabilmektedir. Federal Akım Transformatörlerinde sekonder akımı standart olarak 5A olup, kullanıcı talebine sekonder akımı 1A olarak üretilmektedir. Ölçü akım transformatörlerinde güvenlik katsayısı (doyma katsayısı) Fs<5 olarak beyan edilir. Akım transformatörleri 30x10mm … 125x58mm bara boyutlarına ve Ø31 … Ø125 kablo çaplarına uygun olarak üretilmektedir.
Ürün kataloğumuzu inceleyin;